Najczęściej uprawianymi roślinami wrzosowatymi są różaneczniki, azalie, wrzosy i wrzośce. Pomiędzy nimi warto sadzić też mniej znane gatunki o podobnych wymaganiach, ale kwitnące w nieco innym terminie.
Kompozycje z gatunków wrzosowatych uzupełniamy najczęściej krzewami iglastymi, takimi jak karłowe sosny lub jałowce oraz krzewami o zimozielonych liściach. Tam, gdzie jest zacisznie i ciepło, warto sięgnąć po mało popularne pierisy i kalmie o oryginalnie wyglądających kwiatach.
Pieris japoński
Pierisy to zimozielone krzewy, które doskonale rosną na próchnicznej, kwaśnej glebie na słonecznym lub lekko zacienionym stanowisku. Mają egzotyczny wygląd i ładny pokrój. Zależnie od odmiany osiągają od 0,5 do 1,5 metra wysokości. Dlatego z powodzeniem można je sadzić w małych ogrodach lub na ciasnym patio. Liście pierisów są gładkie, błyszczące, wąskie i na końcu zaostrzone. Kwiaty (na ogół białe) mają kształt dzwonków i zebrane są w zwisające grona. Rozwijają się w marcu, kwietniu lub maju. Odmiany o barwnych liściach często zdobią mocno wybarwione młode przyrosty.
Odmiany
- pieris japoński (Pieris japonica) ‘Cupido’ – 1 m wys., kwiaty białe (IV-V), liście zielone
- pieris japoński (P. japonica) ‘Debutante’ – 1 m wys., kwiaty białe, liczne (III-IV), liście zielone
- pieris japoński (P. japonica) ‘Little Heath’ – 0,5 m wys., liście różowe wczesną wiosną, potem zielone z białym marginesem
- pieris japoński (P. japonica) ‘Mountain Fire’ – 1-1,5 m wys., kwiaty białe, niepozorne, liście początkowo czerwonawe, później ciemnozielone
- pieris japoński (P. japonica) ‘Purity’ – 1-1,5 m wys., kwiaty białe, liczne (IV-V), liście początkowo jasnozielone, z czasem ciemnieją
- pieris japoński (P. japonica) ‘Red Mill’ – 1,5 m wys., kwiaty białe (IV), młode przyrosty czerwone, potem liście stają się zielone
- pieris japoński (P. japonica) ‘Sarabande’ – 1,5 m wys., kwiaty białe (V), liście ciemnozielone
- pieris japoński (P. japonica) ‘Valley Rose’ – 0,8 m wys., kwiaty różowe i białe (IV), liście ciemnozielone; odmiana wrażliwa na mrozy
Kalmia szerokolistna
Podobnie jak pieris, kalmia szerokolistna (Kalmia latifolia) lubi słoneczne lub półcieniste stanowiska i najlepiej rośnie na przepuszczalnym, kwaśnym podłożu. Jest to roślina osiągająca zwykle ok. 1 metra wysokości, choć starsze okazy mogą nawet dorastać do 2,5 m. Ma wydłużone, lancetowate, zimozielone, błyszczące liście. Kwiaty kalmii często są dwubarwne i w pąku mają inną barwę niż po rozwinięciu się. Mają dzwonkowaty kształt, a ich płatki są białe, ciemnoróżowe lub czerwone.
Odmiany
- kalmia szerokolistna (Kalmia latifolia) ‘Galaxy’ – 1 m wys., kwiaty czerwone, a potem czerwone z białym środkiem (VI); wymaga miejsc osłoniętych
- kalmia szerokolistna (Kalmia latifolia) ‘Kaleidoskop’ – 0,8 m wys., kwiaty purpurowe, potem czerwone z wąską, białą obwódką na brzegu (VI)
- kalmia szerokolistna (Kalmia latifolia) ‘Minuet’ – 0,8 m wys., kwiaty przed rozwinięciem mają kolor jasnoróżowy, potem płatki są ciemnoróżowe z jasnym marginesem i jasnym środkiem
- kalmia szerokolistna (Kalmia latifolia) ‘Muras’ – 0,8 m wys., kwiaty białe, liczne (VI); wymaga osłoniętego stanowiska
- kalmia szerokolistna (Kalmia latifolia) ‘Olympic Wedding’ – 1 m wys., kwiaty początkowo różowe, potem ciemnczerwone z białym marginesem i jasnym środkiem (VI)
- kalmia szerokolistna (Kalmia latifolia) ‘Ostbo Red’ – 1 m wys., kwiaty przed rozwinięciem czerwone, później ciemnoróżowe (VI)
- kalmia szerokolistna (Kalmia latifolia) ‘Peppermint’ – 0,8 m wys., kwiaty początkowo jasnoróżowe, a po rozwinięciu prawie białe z ciemnym rysunkiem na płatkach, liczne (VI)
- kalmia szerokolistna (Kalmia latifolia) ‘Raspberry Glow’ – 0,8 m wys., kwiaty po rozwinięciu ciemnoróżowe z ciemniejszą obwódką, liczne (VI)
Kalmia wąskolistna
Bardzo rzadkim gatunkiem jest kalmia wąskolistna (Kalmia angustifolia), która dorasta do ok. 1,5 metra wysokości. Kwitnie na przełomie maja i czerwca. Ma kwiaty mniejsze od kalmii szerokolistnej. W sprzedaży spotkać można jej odmiany, np. wolno rosnącą, karłową ‘Compacta’ i ciemnoróżowe – ‘Purpurflor’ oraz ‘Rubra’.