Chaber bławatek (Centaurea cyanus) to całkiem niepozorna roślina. Jednak w masie wygląda zupełnie inaczej. W czerwcu urzeka nas zabarwiając pola i łąki na ciemnoniebieski kolor.
Ten urodziwy gatunek to chwast, który rozsiewa się w dużej ilości na polach uprawnych. Jest pospolity prawie w całej Polsce. Jego ojczyzną są Europa i Azja. Można go spotkać na łąkach, przy torowiskach, na nieużytkach. Rośnie na ubogim, wapiennym, przepuszczalnym podłożu, w pełnym słońcu.
Cienka i prosta łodyga chabra pokryta jest cienką pajęczynką. Na jej szczycie, na wysokości 30-90 cm, w okresie od maja do września (najliczniej w czerwcu) rozwijają się czysto niebieskie kwiaty, które wyrastają z łuskowatej okrywy. Ciemnoniebieskie (czasem białe) kwiaty złożone są ze zrośniętych w rurki płatków. Lancetowate, szarozielone, nieliczne liście znajdują się z reguły w dolnej części rośliny.
Chaber bławatek jest rośliną jednoroczną. Jeden egzemplarz może wysiać 700-1600 nasion! Owoce roznoszone są przez mrówki i rozsiewane przez wiatr. Pozostające w glebie nasiona zachowują zdolność kiełkowania przez 5-10 lat.
Kwiaty chabrów wykorzystuje się w ziołolecznictwie. Wyciąg z kwiatów ma działanie moczopędne oraz słabe przeciwzapalne. Bywa stosowany przy zapaleniach dróg moczowych, zapaleniu spojówek. Dawniej płatki miały zastosowanie przy wyrobie niebieskiego barwnika. Kwiaty wymagają suszenia w podwyższonej temperaturze, inaczej szybko tracą kolor.
W ogrodzie chabry trudno jest uprawiać na typowych rabatach bylinowych. Nadają się jednak do wysiewania na łąkach kwietnych,razem z makami polnymi i złocieniami. Aby kwitły w kolejnych latach łąka może być ścięta dopiero po wysianiu się nasion kwiatów.
Zdjęcia: 123RF